Μήνας: Μαΐου 2017

Ανεβαίνοντας από το Λιτόχωρο Πιερίας  το δρόμο  προς  τις κορυφές του Ολύμπου συναντάμε  την ιστορική Ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω. Το κατεστραμμένο από τους  Γερμανούς κατακτητές  το 1943 μοναστήρι επισκέφθηκαν οι μαθητές της Περιβαλλοντικής Ομάδας του 2ου Γυμνασίου Αίγινας στο πλαίσιο  της εξόρμησής τους στην Πιερία.

Οι μαθητές πεζοπορώντας από τη θέση «Πριόνια» σε υψόμετρο 1100 μέτρων και μετά από διαδρομή μιάμισης ώρας έφθασαν στο παλαιό μοναστήρι που σήμερα ανοικοδομείται. Οι εργασίες που πραγματοποιούνται έχουν αποκαταστήσει εκτός από το ναό και μεγάλο μέρος των κτιρίων.

     Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω (Παλιά Μονή) ιδρύθηκε το 1542 και βρίσκεται 18 χλμ. από το Λιτόχωρο Πιερίας, στις παρυφές του Ολύμπου. Η Νέα Μονή, στην οποία πλέον είναι εγκαταστημένη η ανδρική αδελφότητα, βρίσκεται λίγο έξω (3 χλμ.) από το Λιτόχωρο, στην περιοχή της Σκάλας.

Η Παλαιά Μονή

Κτήτορας της παλιάς μονής είναι ο Άγιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω, ο οποίος έλαβε την επωνυμία από τον Όλυμπο ως πρώτος οικιστής – ασκητής αυτού. Κοντά στο παλιό μοναστήρι υπάρχει και σώζεται  το Σπήλαιο όπου ασκήθηκε ο Άγιος στον Όλυμπο, μέσα σ’ ένα υπέροχο τοπίο. Τη μονή, που έκτισε ο Άγιος Διονύσιος, την αφιέρωσε στην Αγία Τριάδα, μετά από Θεία αποκάλυψη. Αργότερα επικράτησε να ονομάζεται με το όνομα του ιδρυτού της. Βρίσκεται 15 χλμ. ψηλότερα από τη νέα σημερινή της θέση. 

Η παλιά μονή, το 1821, πυρπολήθηκε από τον Βελή Πασά, γιο του Αλή Πασά. Μετά από τριήμερη μάχη ο ηγούμενος του μοναστηριού Μεθόδιος Παλιούρας κρεμάστηκε μαζί με 12 ακόμη μοναχούς της μονής στην κεντρική πλατεία της Λάρισας. Στην Επανάσταση του Ολύμπου το 1878, η μονή συμμετείχε και πάλι ενεργά, προσφέροντας καταφύγιο στα γυναικόπαιδα του Λιτόχωρου. Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, υπήρξε εκ νέου καταφύγιο αγωνιστών και σταθμός ανεφοδιασμού. Το 1943 ανατινάχθηκε από τους Ναζί επειδή στα κτίριά της κρύβονταν Έλληνες αντάρτες. Έκτοτε, μεταφέρθηκε χαμηλότερα, στο Μετόχι της (Νέα Μονή), όπου βρίσκεται σήμερα.

Στη συνέχεια και μετά από ξεκούραση μισής ώρας οι μαθητές συχέχισαν τη διαδρομή τους πάλι μέσα στο μονοπάτι που τους οδήγησε μετά από μια ώρα περίπου στο σπήλαιο που ασκήτεψε ο Άγιος. Η διαδρομή είναι χαραγμένη παράλληλα με  το ποτάμι και πολλές φορές περνά από ξύλινα παραδοσιακά γεφύρια.

Κάτω από το βλέμμα της χιονισμένης κορυφής του Ολύμπου, 31 μαθητές από το 2ο Γυμνάσιο Αίγινας περπάτησαν το φαράγγι του Ενιπέα. Ο δρόμος που ξεκινά από το Λιτόχωρο και ανεβαίνει φιδίσια στην καταπράσινη πλαγιά   του Ολύμπου, προσπερνά το νέο μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω και σκαρφαλώνει σε ύψος 1100  μέτρων μέχρι τη θέση «Πριόνια». Από εκεί αν κάποιος θέλει να ανέβει πιό ψηλά , μπορεί να συνεχίσει με  τα πόδια.

Από τη θέση «Πριόνια» κατηφορίζει ένα μονοπάτι που διασχίζει όλο  το φαράγγι παράλληλα με το ποτάμι του Ενιπέα. Το μονοπάτι άλλοτε πλατύ και ευρύχωρο και άλλοτε στενό, κινείται κάτω από τη σκιά μεγάλων δέντρων όπως έλατα και οξιές, περνά μέσα από θάμνους, ανεβαίνει πολλά ξύλινα γεφυράκια, κατεβαίνει στα νερά  του ποταμού, ανοίγεται σε μαγευτικά ξέφωτα με άγριο χαμομήλι.

Απαραίτητο εφόδιο για να περπατήσει κανείς το μονοπάτι τα αθλητικά παπούτσια, λίγος εξοπλισμός, νερό, λίγη τροφή, μια σφυρίχτρα, ένα ξύλο για στήριγμα κάποιες φορές και περισσότερο από όλα…. καλή διάθεση. Οι ευωδιές  του ανοιξιάτικου Ολύμπου, οι εικόνες της κατπράσινης και άγριας φύσης σε κατακλύζουν ενώ οι ήχοι από τους μικρούς χειμάρρους και τα νερά  που τρέχουν σε συνοδεύουν σε όλη την πορεία.

Απαραίτητοι ενδιάμεσοι σταθμοί  το παλαιό μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου το οποίο βρίσκεται εδώ και χρόνια σε εργασίες ανακατασκευής και το σπήλαιο όπου ασκήτευσε ο Άγιος.

Στην πορεία   των μαθητών συνοδός και οδηγός  η έμπειρη Ευαγγελία Ρεκλείτη η οποία έχει διασχίσει  το μονοπάτι άλλες 11 φορές και το γνωρίζει σπιθαμή προς σπιθαμή. Οι μαθητές κινήθηκαν με βάση  τις οδηγίες και τις υποδείξεις  της.

Τέλος να αναφέρουμε πως η ανάβαση και η κατάβαση στον Όλυμπο μα κυρίως η διάβαση  του μονοπατιού από τους μαθητές επιχειρήθηκε στα πλαίσια  του προγράμματος  που πραγματοποιούν οι μαθητές  της Περιβαλλοντικής Ομάδας  του 2ου Γυμνασίου και αφορά  τα μονοπάτια.

Ένα ξέφωτο.

Χαρακτηριστικό ξύλινο γεφύρι.

Ολιγόλεπτη ξεκούραση.

Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, τον Ενιπέα, τον ωραιότερο από τους ποτάμιους θεούς, γιο του Ωκεανού και της Τηθύος, ερωτεύτηκε η Τυρώ, κόρη του βασιλιά Σαλμωνέως και της Αλκιδίκης. Ο θεός Ποσειδώνας, που είδε την Τυρώ και την ερωτεύτηκε, πήρε τη μορφή του Ενιπέα, για να μπορέσει να την κατακτήσει. Αυτή εξαπατήθηκε και δέχθηκε τον Ποσειδώνα. Ο θεός του υγρού στοιχείου αποκάλυψε στη συνέχεια την ταυτότητά του στην Τυρώ και της προανήγγειλε τη γέννηση των δίδυμων παιδιών τους, του Πελία και του Νηλέα.

Εξάλλου, στα νερά του Ενιπέα, σύμφωνα και πάλι με τη μυθολογία, λουζόταν η Λητώ, η μητέρα του Απόλλωνα και της Άρτεμης, ενώ το φαράγγι του Ενιπέα υπήρξε ο τόπος όπου οι Μαινάδες κατασπάραξαν τον ήρωα Ορφέα, ποιητή και φημισμένο μουσικό.
Η οδηγός μας κ. Ευαγγελία Ρεκλείτη.